Một vài kinh nghiệm khi giao tiếp với người Nhật
Người Nhật thường được xem là ít cởi mở trong giao tiếp vì tính cách e dè, cẩn trọng và quá lịch sự, dễ tạo cảm giác không thân thiện. Tuy nhiên, thực tế không hẳn như vậy. Khi bạn cần giúp đỡ, họ thường rất nhiệt tình: sẵn sàng chỉ đường, giải thích cặn kẽ hoặc thậm chí tìm hiểu thông tin rồi liên hệ lại sau vài ngày.
Những điều nên tránh khi trò chuyện
Người Nhật thường không thích bị hỏi những vấn đề riêng tư như tình trạng hôn nhân, tuổi tác, nghề nghiệp hay quá trình học tập. Nếu họ chủ động chia sẻ, bạn có thể tiếp nối câu chuyện nhưng không nên hỏi dồn dập như tra khảo.
Tuy nhiên, có hai chủ đề riêng tư mà bạn có thể hỏi và nên hỏi để phát triển hội thoại:
Quê quán（ご出身（しゅっしん）はどちらですか？）
Nơi ở hiện tại（お住（す）まいはどちらですか？）
Khi họ trả lời, bạn có thể kết nối bằng trải nghiệm của mình như “tôi cũng từng đến đó”, “nghe nói ở đó nổi tiếng với… có đúng không?”. Ngay cả khi nói sai, họ sẽ đính chính và câu chuyện sẽ trở nên tự nhiên hơn.
Cách giao tiếp trong tình huống
Bạn có thể chia sẻ một chút về bản thân như trình độ tiếng Nhật, mong muốn đi tham quan đâu đó, hoặc đơn giản nhờ họ giải thích điều chưa hiểu. Nên tránh kể lể khó khăn, than nghèo khổ vì điều này dễ khiến đối phương khó xử.
Nếu họ quan tâm và hỏi ngược lại, ví dụ “học tiếng Nhật có khó không?”, “sang Nhật bằng cách nào?”, bạn có thể chia sẻ thật ngắn gọn: nhờ gia đình hỗ trợ, bận rộn với việc làm thêm… để tạo sự gần gũi.
Người Nhật cũng thường tò mò về Việt Nam. Bạn có thể thoải mái chia sẻ, nhưng đừng quá tâng bốc quê hương. Nếu họ đến Việt Nam và thấy khác xa lời kể, bạn sẽ mất điểm tin cậy.
Chủ đề nên và không nên nói
Nên nói: ẩm thực Nhật – Việt, sự khác biệt văn hóa, phong cách ăn mặc giới trẻ, xã hội Nhật già hóa – Việt Nam trẻ trung… Những đề tài nhẹ nhàng, chung chung sẽ giúp hội thoại thoải mái hơn.
Tránh nói: vấn đề chính trị, tranh chấp lãnh thổ, chiến tranh, bom nguyên tử hay các câu hỏi khiến đối phương phải suy nghĩ nặng nề như “động đất thì làm sao, có sợ không?”.
Nói chung, người Việt trẻ thường hoạt ngôn hơn người Nhật trẻ, nhưng trong giao tiếp, hãy để người nói chuyện khéo léo hơn dẫn dắt. Quan trọng nhất là tạo sự qua lại tự nhiên, tránh biến cuộc trò chuyện thành màn “hỏi – đáp” khô khan.
