Hiểm họa từ xuất khẩu lao động "chui" qua Nhật Bản
Tại nhiều vùng quê nghèo, không ít người dân vì quá tin tưởng vào những lời hứa hẹn “việc nhẹ, lương cao” đã lựa chọn con đường đi lao động chui sang Nhật Bản. Kết quả là họ phải chịu cảnh bị lừa đảo, nợ nần chồng chất, thậm chí bị ngược đãi, đánh đập và trở về trong cảnh trắng tay.
Thực trạng này không còn mới, nhưng vẫn tiếp tục diễn ra với nhiều hình thức tinh vi hơn. Điều đó đặt ra yêu cầu cấp thiết rằng người dân cần tỉnh táo hơn, đồng thời các cơ quan chức năng phải tăng cường công tác cảnh báo và ngăn chặn nạn lừa đảo XKLĐ.
Thực trạng lao động “chui” sang Nhật Bản
Nhật Bản từ lâu đã trở thành thị trường tiếp nhận lao động Việt Nam hấp dẫn, đặc biệt tại các vùng nông thôn nơi người dân thiếu việc làm và có mong muốn đổi đời. Nắm bắt tâm lý đó, nhiều đối tượng “cò” môi giới đã lợi dụng sự nhẹ dạ, thiếu hiểu biết của người dân để thu tiền trái phép, tổ chức đưa người sang Nhật làm việc bất hợp pháp.
Có thời điểm, khi tỷ giá đồng yên cao, mức lương của lao động Nhật lên tới 40–50 triệu đồng/tháng, khiến nhiều người sẵn sàng vay mượn để đi làm việc “chui”. Họ tin vào những lời truyền miệng rằng chỉ cần “quen cò tốt” là có thể xuất cảnh dễ dàng – nhưng kết quả thường là mất tiền, không được sang Nhật hoặc bị bắt giữ, trục xuất.
Nhiều vụ lừa đảo nghiêm trọng bị phát hiện
Trong thời gian qua, lực lượng chức năng đã phát hiện và xử lý nhiều vụ việc lừa đảo XKLĐ Nhật Bản.
Nguyễn Huy Vững (31 tuổi, Phú Thọ) bị bắt do thu hồ sơ và tiền của khoảng 200 lao động trên cả nước, chiếm đoạt gần 10 tỷ đồng.
Vũ Huyền Vi (27 tuổi, Tây Ninh) giả danh giám đốc công ty XKLĐ, thu từ 8.000 – 13.000 USD/người, sau đó bỏ trốn mang theo hơn 100.000 USD và 800 triệu đồng của người lao động.
Các vụ việc trên chỉ là phần nổi của tảng băng chìm. Thực tế, hàng trăm người Việt đang làm việc chui tại Nhật phải sống trong điều kiện tồi tệ, thường xuyên bị chủ bóc lột, nợ lương, thậm chí bị đe dọa, đánh đập mà không dám kêu cứu.
Nỗi khổ của người đi lao động “chui”
Anh Nguyễn Văn Nam (Quảng Bình) kể lại: “Mình mất hơn 70 triệu để đi Nhật làm chui, nhưng khi sang, họ xếp mình vào làm trong xưởng tồi tàn ở ngoại ô Tokyo, lương thì bèo bọt, có khi bị nợ hàng tháng trời.”
Cũng trong hoàn cảnh tương tự, chị Trần Thị Lệ (29 tuổi, Quảng Bình) sang Nhật bằng visa du lịch rồi trốn ra ngoài làm việc. Không biết tiếng, sống trong môi trường khắc nghiệt, chị bị chủ giữ lương, ép làm việc 12–14 tiếng mỗi ngày.
“Không ai muốn đi chui cả, nhưng vì nghèo quá nên đành liều. Ở Nhật, lúc nào cũng lo bị bắt. Mất tự do, mất tiền, nhiều người còn mất cả mạng,” chị chia sẻ trong nước mắt.
Thực tế cho thấy, người đi chui không được bảo vệ quyền lợi, không có hợp đồng lao động, không được tham gia bảo hiểm và dễ bị trục xuất bất cứ lúc nào.
Lời cảnh báo từ cơ quan quản lý
Ông Tống Hải Nam – Phó Cục trưởng Cục Quản lý Lao động ngoài nước (Bộ LĐ-TB&XH) nhấn mạnh:
“Người lao động chỉ nên tham gia chương trình XKLĐ qua đơn vị được cấp phép chính thức. Tuyệt đối không tin vào môi giới tự do, không sang Nhật bằng hình thức du học hay du lịch trá hình để làm việc bất hợp pháp.”
Người đi chui có thể bị phạt tù, trục xuất, cấm nhập cảnh, thậm chí mất mạng trong trường hợp tai nạn hoặc bị bóc lột. Vì vậy, việc lựa chọn đúng công ty XKLĐ uy tín, được cấp phép là yếu tố sống còn.
Giải pháp an toàn cho người lao động
Hiện nay, nhiều công ty xuất khẩu lao động chính thống tại Việt Nam đang hoạt động minh bạch, được Bộ Lao động cấp phép. Trung bình mỗi tháng, các đơn vị uy tín tiếp nhận hàng trăm đơn hàng từ các đối tác Nhật Bản, đảm bảo người lao động được đào tạo bài bản, tư vấn rõ ràng và hỗ trợ trong suốt quá trình làm việc.
Việc chọn đúng đơn vị đồng hành sẽ giúp người lao động:
Tránh được các rủi ro về pháp lý.
Được hưởng quyền lợi hợp pháp, bảo hiểm và hỗ trợ từ nghiệp đoàn Nhật Bản.
Có công việc ổn định, thu nhập cao và an toàn
Nạn lừa đảo XKLĐ Nhật Bản đang là hồi chuông cảnh báo lớn cho người dân Việt Nam, đặc biệt là ở các vùng nông thôn. Trước khi quyết định đi lao động nước ngoài, hãy tìm hiểu kỹ thông tin, kiểm tra giấy phép công ty, và không bao giờ giao tiền cho môi giới không rõ ràng.
Một con đường chính thống có thể chậm hơn, nhưng an toàn, hợp pháp và bền vững hơn rất nhiều so với việc đánh đổi cả tương lai bằng những lời hứa viển vông.
